32ο Annual Congress of the Hellenic Dental Association
Cone beam CT application during periapical surgery screening – report of two cases
Authors
Beltes Charis DDS, MSc, MClinDent
Papandreou Kassiani, Undergraduate student, Dental School, Aristoteles University of Thessaloniki
Rossiou Dimitra, Undergraduate student, Dental School, Aristoteles University of Thessaloniki
Manolakis Kleanthis,, DMD, PhD
Ημερομηνία Congress
Alexandroupoli, Greece, 2012
Εισαγωγή
Η υπολογιστική τομογραφία κωνικής δέσμης (Cone Beam Computed Tomography, CBCT) αποτελεί την εξέλιξη στην ακτινογραφική διαγνωστική απεικόνιση και στον ορθότερο προεγχειρητικό σχεδιασμό. Η χρήση της στην περιακρορριζική χειρουργική βοηθάει σημαντικά στη λήψη απόφασης, κυρίως όταν τα συμβατικά ακτινογραφικά μέσα μαζί με τον σωστό κλινικό έλεγχο δεν καλύπτουν τις απαιτούμενες πληροφορίες, ειδικότερα σε περιοχές υψηλού επεμβατικού ρίσκου.
Σκοπός
Σκοπός της ακόλουθης παρουσίασης είναι η σύγκριση της διαγνωστικής ακρίβειας της υπολογιστικής τομογραφίας κωνικής δέσμης έναντι της συμβατικής ακτινογραφίας μέσω δύο χαρακτηριστικών περιστατικών που παραπέμφθηκαν για πιθανή περιακρορριζική χειρουργική.
1ο Περιστατικό
Ασθενής ηλικίας 35 ετών προσέρχεται για πιθανή επανάληψη περιακρορριζικής χειρουργικής στον άνω δεξιό πρώτο γομφίο (#16). Στο πρόσφατο ιατρικό ιστορικό αναφέρονται επεισόδια ιγμορίτιδας εντοπισμένα στο δεξιό ιγμόρειο άντρο. Κλινικά παρατηρείται ενεργό συρίγγιο παρειακά και ακτινογραφικά διαυγαστική περιοχή περιακρορριζικά των ριζών με ασαφή όρια και γειτνίαση με το έδαφος του ιγμορείου. Κρίθηκε σκόπιμο η περαιτέρω διερεύνηση με λήψη υπολογιστικής τομογραφίας κωνικής δέσμης CBCT (NewTom, Verona, Italy). Διαπιστώθηκε η διάτρηση του εδάφους του ιγμορείου και η ύπαρξη στοματοκολπικού συριγγίου οδοντογενούς προέλευσης. Αντιμετώπιση: Με βάση τα ακτινογραφικά και κλινικά ευρήματα υπήρξε διαφοροποίηση του αρχικού σχεδιασμού για περιακρορριζική χειρουργική και αποφασίστηκε η εξαγωγή του δοντιού. (Εικ.1Γ) Χρησιμοποιήθηκε η τεχνική λιπώδους στρώματος παρειάς (buccal fat pad) για την επίτευξη άμεσης σύγκλεισης της στοματοκολπικής επικοινωνίας.
2ο Περιστατικό
Ασθενής ηλικίας 60 ετών παραπέμπεται για περιακρορριζική χειρουργική στον άνω αριστερό πρώτο γομφίο (#26). Στο οδοντιατρικό ιστορικό αναφέρεται η εκτομή της άπω ρίζας λόγω περιοδοντικής βλάβης και η τοποθέτηση ενδορριζικού άξονα υαλονημάτων στην υπερώια ρίζα πριν την μόνιμη προσθετική αποκατάσταση. Κλινικά παρατηρείται συρίγγιο στην υπερώα. Ακτινογραφικά διακρίνεται διαυγαστική περιοχή περιακρορριζικά των ριζών με καλώς περιγεγραμμένα όρια μετά από λήψη ενδοστοματικού ακτινογραφήματος με τοποθέτηση κώνου γουταπέρκας στο συρίγγιο. Κρίθηκε σκόπιμη η περαιτέρω διερεύνηση με λήψη CBCT, όπου και διαπιστώθηκε η ύπαρξη μη ενδοδοντικά θεραπευμένου εγγύς ριζικού σωλήνα και λέπτυνση των οστικών τοιχωμάτων του εδάφους του ιγμορείου με πιθανή στοματοκολπική επικοινωνία. Αντιμετώπιση: Με βάση τα ακτινογραφικά και κλινικά ευρήματα αποφασίστηκε σε πρώτη φάση η συντηρητική επανάληψη της ενδοδοντικής θεραπείας στον εγγύς ριζικό σωλήνα και επανέλεγχος. Ύστερα από μεσοδιάστημα ενός μηνός δεν διαπιστώθηκε αποδρομή των συμπτωμάτων και αποφασίστηκε η χειρουργική διερεύνηση με πιθανή περιακρορριζική χειρουργική επέμβαση. Έγινε αρχική νεαροποίηση της περιοχής και εκπυρήνηση της περιρριζικής κύστης. Κατά την διάρκεια της επέμβασης διαπιστώθηκε διάτρηση του εδάφους του ιγμορείου και αποφασίστηκε η εξαγωγή του υπαίτιου δοντιού λόγω της γενικότερης αμφίβολης πρόγνωσης, και η κατά δεύτερο σκοπό επούλωση.
Συμπεράσματα
Στην παρούσα εργασία γίνεται αναφορά σειράς περιστατικών που παραπέμφθηκαν για περιακρορριζική χειρουργική. Κατά τον προεγχειρητικό έλεγχο κρίθηκε σκόπιμη η χρήση της υπολογιστικής τομογραφίας κωνικής δέσμης (CBCT) ως επιπρόσθετο μέσο αξιολόγησης, πέραν των συμβατικών ακτινογραφημάτων. Η έκταση των περιακρορριζικών αλλοιώσεων και η γειτνίαση με ανατομικά μόρια, όπως το ιγμόρειο άντρο, καθιστά αναγκαία την περεταίρω διερεύνηση και οριοθέτηση της βλάβης μέσω των διαδοχικών τομών υπολογιστικής τομογραφίας κωνικής δέσμης. Σε αντίστοιχες κλινικές περιπτώσεις ο λεπτομερής ακτινογραφικός έλεγχος μπορεί να συμβάλλει αποφασιστικά στην ορθή διάγνωση και το σωστό σχέδιο θεραπείας.
